Muzykoterapia to rodzaj terapii wykorzystujący muzykę i jej elementy do budowania pozytywnej samooceny, wzrostu pewności siebie, zaspokajania potrzeby bezpieczeństwa, zmniejszenia napięcia psychoruchowego, poziomu lęku, pobudzenia ekspresji własnych uczuć i przeżyć.
Celem muzykoterapii jest także ułatwienie komunikacji, uczenia się, koncentracji, pamięci, poprawa sprawności fizycznej, emocjonalnej
i intelektualnej.
Każda aktywność ruchowa dziecka dostarcza mu różnego rodzaju elementów informacji sensorycznych, które muszą być dobrze odebrane i połączone.
Zajęcia skierowane są do dzieci ze specjalnymi potrzebami w wieku od 3-13 lat (niezależnie od posiadanych zdolności muzycznych bądź ruchowych):
• dzieci z problemami psychologicznymi,
• dzieci z problemami emocjonalnymi,
• dzieci z problemami edukacyjnymi,
• dzieci z nadpobudliwością psychoruchową,
• dzieci nieradzące sobie z agresją,
• dzieci z trudnościami adaptacyjnymi i separacyjnymi,
• dzieci nieśmiałe
• dzieci z Autyzmem
• dzieci z Zespołem Aspergera
Cele zajęć:
– poprawiają koordynację ruchową i orientację przestrzenną
– uspokajają fizycznie
– uczą koncentracji uwagi
– stymulują funkcje słuchowe
– rozwijają kreatywność i twórczość
– stymulują funkcje poznawcze
– pomagają odreagować stres
– odblokowują ciało
– ćwiczą funkcje sensomotoryczne- lepszy odbiór przetwarzanie
i integrowanie bodźców sensorycznych, regulacja napięcia mięśniowego, poprawa koordynacji wzrokowej i wzrokowo-ruchowej, doskonalenie funkcji planowania ruchu, lepsze funkcjonowanie
w relacjach
Podczas terapii dostosowuję sprzęt i pomoce indywidualnie do potrzeb każdego dziecka. Prowadzę też naukę gry na instrumentach (keyboard, gitara klasyczna, ukulele, dzwonki chromatyczne i diatoniczne).
Dzieci, które wykazują zainteresowanie instrumentem uczą się grania melodii adekwatnych do ich wieku i potrzeb. Dzieci, które wykazują zainteresowanie tańcem uczą się podstawowych kroków stylów tanecznych.
Zajęcia prowadzone będą zgodnie z zasadami oddziaływań wychowawczych, indywidualizacją i stopniowaniem trudności.
Proponowane ZABAWY MUZYCZNE z elementami rytmiki stosowane podczas muzykoterapii :
• ĆWICZENIA RYTMICZNE – ćwiczenia ruchowe przy muzyce, rytmiczne- (dzieci wspólnie odtwarzają rytm podany przez prowadzącego), rytmizowanie słów, zdań, muzykowanie efektami dżwiękonaśladowczymi, zwracanie uwagi dzieci na rytmiczne odgłosy najbliższego otoczenia
• ĆWICZENIA INHIBICYJNO-INCYTACYJNE – wykonanie konkretnego ruchu, czynności, gestu lub miny w momencie umownego sygnału, reagowanie ruchem na zmiany muzyczne: wysoko-nisko, szybko-wolno, cicho-głośno, delikatnie-ostro, z siłą;
- ĆWICZENIA PORZĄDKOWE – samodzielne odnajdywanie miejsca nieopodal grającego instrumentu, przyjmowanie prawidłowej pozycji na siedząco, na stojąco, ustawianie się i poruszanie w grupie: w kole wiązanym, jedno za drugim, w parach;
• ĆWICZENIA MAŁEJ I DUŻEJ MOTORYKI – ćwiczenia palców, dłoni (podczas grania na organach) nazywanie części ciała, odnajdywanie nazywanych części ciała u drugiego dziecka, chodzenie na palcach, na piętach, na czworakach, tyłem, czołganie się, - ZABAWY TEMATYCZNE – zabawy oparte o teksty piosenek, zabawy na bazie odtwarzania ról,
•MUZYKOWANIE ELEMENTAMI DŻWIĘKONAŚLADOWCZYMI – wydobywanie dźwięków przy pomocy przedmiotów najbliższego otoczenia; rytmiczne stukanie o podłogę, wydobywanie dźwięków za pomocą worków foliowych, papieru lub gazet;
• GESTODŹWIĘKI – wykonywanie odgłosów klaskania, klepania, pocierania, pstrykania, tupania; używanie tych dźwięków do ćwiczeń, zabaw, tańców, oraz ilustrowania piosenek; - GRA NA INSTRUMENTACH PERKUSYJNYCH – nazywanie instrumentów, uczenie prawidłowego używania, trzymania, właściwej gry; jako akompaniament śpiewanych piosenek, w trakcie zabaw muzycznych
i aktywnego słuchania muzyki;
• GRA NA DZWONKACH CHROMATYCZNYCH- eksperymentowanie
z dźwiękami o różnych tonach, kształtowanie pojęć wysoko-nisko, dobierają dzwonki w pary; - GRA NA DZWONKACH NACISKANYCH- naciskają dzwonki, eksperymentują
z dźwiękiem, grają i śpiewają gamę C-dur, z pomocą nauczyciela grają proste melodie znanych piosenek;
• ŚPIEWANIE – śpiewanie piosenek indywidualnie, w małych grupkach, zespołowo, przedstawianie gestem i ruchem tekstu piosenki, słuchanie piosenek śpiewanych przez prowadzącego
• UWRAŻLIWIANIE NA DŹWIĘKI NATURY – uświadamianie dźwięków natury np. śpiewu ptaków, szumu morza, górskiego strumienia, wodospadu, szelestu liści na wietrze; - SŁUCHANIE MUZYKI RELAKSACYJNEJ- przyjmują wygodną pozycję ciała, która ma sprzyjać rozluźnieniu – najlepiej w pozycji leżącej; wykonywanie prostej gimnastyki przy muzyce;
- AKTYWNE SŁUCHANIE MUZYKI – podczas słuchania utworu, w wyznaczonym przez prowadzącego momencie, dzieci grają na instrumentach perkusyjnych lub wykonują gesty
Przewidywane korzyści założonych celów:
-radość i odprężenie dzieci w trakcie zabaw przy muzyce,
-chęć realizacji naturalnej potrzeby ruchu,
-lepsza sprawność ruchowa,
-zmniejszenie lęku przed samodzielnym poruszaniem się, skakaniem, bieganiem po całej sali, wykonywaniem prostych form tanecznych,
-lepsza koordynacja wzrokowo-słuchowo-ruchowa lub słuchowo-ruchowa,
-większa chęć samodzielnego wykonywania zadań i odczuwanie zadowolenia
-podwyższenie poczucia własnej wartości poprzez zdobyte umiejętności,
-rozpoznawanie i nazywanie nastroju słuchanej muzyki,
-werbalne i niewerbalne wyrażanie swoich odczuć i emocji,
-uwrażliwienie na prawidłowy oddech, otwieranie ust podczas mówienia
i śpiewania,
-śpiewanie piosenek ze zrozumieniem tekstu,
- wzbogacenie zasobu słownictwa: nazywanie i wskazywanie części ciała, przedmiotów, czynności i zjawisk najbliższego otoczenia, zjawisk przyrody, podstawowych stanów emocjonalnych,
-większa chęć wydobywania dźwięków z instrumentów,
-realizowanie improwizacji instrumentalnych, które mogą być środkiem wyzwalającym tłumione uczucia,
-nabywanie umiejętności współdziałania w grupie,
-zwiększenie zaufania do innych członków grupy, - rytmizowanie ruchu, gestów, wypowiadanych słów,
Efekty, które dziecko będzie mogło osiągnąć poprzez udział w zajęciach
z muzykoterapii:
Zajęcia mają za zadanie: przynieść dzieciom wiele radości, rozbudzić ich zainteresowania, ciekawość, samodzielność i wiarę we własne siły. Kształtują również indywidualne uzdolnienia. Dzieci w ramach zajęć z muyzkoterapii wyzwolą u siebie motywację do działań , chęć wypróbowania swoich możliwości. Dzieci będą miały możliwość uczestniczenia w różnych formach aktywności oddziaływującej na ich zmysły, przez co będą nabywać nowe umiejętności.
METODY I FORMY PRACY:
• zmniejszanie napięcia psychofizycznego (zabawy redukujące napięcie mięśniowe, zabawy integracyjne, zabawy rozluźniające w parach, ćwiczenia oddechowe z użyciem chustek, zabawy ruchowo-naśladowcze)
• zabawy muzyczno-ruchowe z użyciem instrumentów (ćwiczenia kształtujące umiejętność rytmizowania, ćwiczenia kształtujące umiejętność reagowania na zmianę rytmu, ćwiczenia rytmiczne)
• improwizacje przy muzyce( improwizacje muzyczne z użyciem arkuszy gazet, wstążek, dzwoneczki)
• relaksacja z użyciem instrumentów muzycznych/etnicznych.